Điện lạnh ô tô: Điều hòa tự động – kém lạnh vào mùa đông ?

Hỏi:  Điều hòa ô tô của tôi là loại điều hòa tự động.  Vì thường xuyên phải đưa cháu còn nhỏ đi học nên tôi luôn hiệu chỉnh và  đặt cố định nhiêt độ trong xe là 23 độ C. Hè vừa rồi, ngay sau khi bảo dưỡng lại hệ thống điều hòa, kiểm tra các cửa gió, tôi thấy gió thổi ra luôn lạnh buốt. Mấy hôm trời lạnh vừa rồi ( nhiệt độ ngoài trời khoảng 12 đô C ), tình cờ đặt tay vào cửa gió thì thấy chỉ có gió ấm thổi ra.; Tuy nhiên, nếu chuyển nhiệt độ chỉnh đặt về chế độ “ LOW ”  thì lại có gió lạnh thổi ra. Bạn bè chạy xe lâu năm khẳng định: điều hòa bị hở, thiếu ga lạnh và khuyên tôi nên đưa xe đi sửa. Tôi rất băn khoăn vì xe vừa được bảo dưỡng, kiểm tra cuối hè vừa rồi, mà đã lại hỏng ???.   Xin Dr COOL  cho biết nguyên nhân và cách xử lý hiện tượng này.

 Dr COOL:   Đây là vấn đề được khá nhiều người điều khiển ô tô có trang bị hệ thống điều hòa nhiệt độ  tự động như  Mercedes C 200, Toyota Avalon, Camry 2.5 Q …  hỏi, cụ thể mới đây nhất là các chủ xe Camry biến số 29Z-8767,   Mercedes E240 biển số 29X-6607….

        Trước khi đi vào trường hợp bạn nêu, chúng ta cần phải biết về sự khác nhau về hệ thống sưởi của  hệ thống điều hòa ô tô và điều hòa nhà:

       Ở  hệ thống điều hòa nhiệt độ nói chung, khi không khí được quạt gió thổi qua dàn ngưng ( dàn nóng ) thì nó sẽ nhận nhiệt truyền từ các lá tản nhiệt của dàn ngưng và được sấy nóng lên; ngược lại, khi không khí  được  thổi qua dàn bay hơi ( dàn lạnh ) thì  nó sẽ bị các lá tản nhiệt của dàn bay hơi lấy bớt nhiệt năng và sẽ lạnh đi.

       Đối với hệ thống điều hòa nhà,  việc làm lạnh hay làm nóng không khí được thực hiện theo nguyên lý vừa trình bầy. Ở hệ thống điều hòa “ hai cục”, thì tùy theo việc lựa chọn chế độ làm việc, hai cục có lúc  thì đóng vai trò là dàn bay hơi – “ cục lạnh “, có lúc chuyển sang vai trò là  dàn ngưng - “cục nóng”.  Ví dụ: khi bạn chọn chế  độ sưởi thì “ cục” đặt bên trong phòng sẽ đóng vai trò là “ cục nóng” và có tác dụng làm nóng không khí khi đi qua nó.

      Ở hệ thống điều hòa ô tô thì lại hoàn toàn khác, dàn trao đổi nhiệt đặt trong khoang người ngồi lại không có khả năng thay đổi tính năng như điều hòa nhà; Nó chỉ có một chức năng duy nhất là dàn bay hơi ( dàn lạnh ). Để làm nóng không khí trong ca bin thì người ta điều khiển sao cho một phần hoặc toàn bộ luồng không khí sau khi đi qua dàn lạnh sẽ tiếp tục đi qua két sưởi ; nhiệt năng cấp cho két sưởi được lấy từ  nguồn nhiệt do nước làm mát động cơ cung cấp. Trong hình bên dưới cho ta thấy sơ đồ nguyên lý của  hệ thống sưởi trên ô tô. Việc điều khiển luồng không khí được thực hiện bởi một cửa lật; Thay đổi độ mở của cửa sẽ làm thay đổi lượng không khí đi qua két sưởi và làm thay đổi nhiệt độ không khí thổi ra các cửa gió. Ở hệ thống điều hòa ô tô tự động, bộ điều khiển điện tử sẽ căn cứ vào các thông tin như nhiệt độ chỉnh đặt, nhiệt độ trong ca bin… để  thay đổi độ đóng mở của cửa lật thông qua một mô tơ điện được kết nối với trục xoay của cửa. Ở đây sẽ xảy ra 2 trường hợp:

 a- Nhiệt độ trong ca bin  khi bật điều hòa cao hơn nhiệt độ chỉnh đặt:  Bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện đóng cửa lật lại, không khí sau khi đi qua dàn lạnh sẽ ra thẳng các cửa gió; Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió lạnh ( hình 1 ).

b- Nhiệt độ trong ca bin  khi bật điều hòa thấp hơn nhiệt độ chỉnh đặt:  Tùy theo  độ chênh lệch giữa nhiệt độ trong ca bin so với nhiệt độ chỉnh đặt, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển mô tơ điện mở cửa lật sao cho một lượng hoặc toàn bộ không khí  sau khi  qua dàn lạnh sẽ  đi  qua két sưởi  rồi mới  ra các cửa gió và làm cho nhiệt độ trong ca bin tăng lên tới nhiệt độ chỉnh đặt.  Trong trường hợp này, ta sẽ thấy gió thổi ra ở các cửa là gió nóng ( hình 2 ).

Hình 1. Trường hợp nhiệt  độ trong ca bin khi bật điều hòa cao hơn nhiệt độ chỉnh đặt

  
Hình 2. Trường hợp nhiệt  độ trong ca bin khi bật điều hòa thấp hơn nhiệt độ chỉnh đặt

       
      Nếu bạn đặt nhiệt độ trong ca bin là 23 độ C thì trong những ngày hè, nhiệt độ trong ca bin  khi vừa  bật điều hòa thường cao hơn so với nhiệt độ bạn đã chỉnh đặt ( trường hợp a ) và vì vậy, bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió  thổi ra các cửa là gió lạnh nhằm hạ  nhiệt độ không khí trong ca bin xuống nhiệt độ chỉnh đặt.  Ngược lại vào những ngày lạnh ( 12 độ C như bạn trình bầy ), nhiệt độ trong ca bin  khi vừa  bật điều hòa thường thấp hơn so với nhiệt độ bạn đã chỉnh đặt ( trường hợp b ) và vì vậy bộ điều khiển điện tử sẽ điều khiển để gió thổi ra  các cửa là gió nóng nhằm nâng  nhiệt độ không khí trong ca bin lên nhiệt độ chỉnh đặt.

      Để tự kiểm tra, bạn có thể sử dụng một chiếc nhiệt kế để đo nhiệt độ không khí trong ca bin  ( lưu ý là không đặt nhiệt kế ở khu vực có gió điều hòa thổi trực tiếp vào ), sau đó bật điều hòa và theo dõi sự thay đổi nhiệt độ không khí trong ca bin cũng như nhiệt độ của gió ở các cửa gió  so với nhiệt độ bạn đã chỉnh đặt.

      Trên đây là một số vấn đề liên quan tới nhiệt độ không khí tại các cửa gió hệ thống điều hòa ô tô tự động để bạn nghiên cứu, tham khảo.

 Dr COOL

Hà nội, ngày 14 tháng 12 năm 2013
26 ngõ 230 Lạc Trung,  Hà Nội - Tel 04.39873095/ 0913215979

Từ khóa: điện lạnh ô tô/ điều hòa ô tô không mát- không lạnh/ điều hòa ô tô có mùi hôi- mùi chua/ tiếng kêu điều hòa ô tô/ sửa chữa điều hòa ô tô/vn